| Artikelnummer: | 50.02.002 |
Lockheed L1049 Super Constellation
De Lockheed Constellation was een viermotorig propellervliegtuig dat werd gebouwd door de Amerikaanse vliegtuigfabriek Lockheed.
Bron : www.wikipedia.org/wiki/Lockheed_Constellation
De ontwikkeling van de Lockheed Constellation.
De ontwikkeling van de Lockheed Constellation begon in 1939. Het toestel werd ontwikkeld in opdracht van Howard Hughes, een excentrieke miljonair en vlieger die op dat moment een meerderheidsaandeel had in de luchtvaartmaatschappij TWA. Hughes wilde een viermotorig vliegtuig waarmee hij alle concurrenten kon verslaan. De Tweede Wereldoorlog gooide echter roet in het eten. Militaire productie kreeg voorrang, waardoor de ontwikkeling van het nieuwe toestel werd vertraagd. De eerste Constellation, die al snel liefkozend Connie werd genoemd, maakte op 9 januari 1943 zijn eerste testvlucht. Zowel de oorlog als de nog niet goed werkende motoren leidden tot vertraging. Aan het eind van de oorlog werd het toestel ingezet voor troepentransport. Direct na de oorlog gingen de eerste luchtvaartmaatschappijen er mee vliegen; het eerste commerciÌÎÌàle model werd in november 1945 in gebruik genomen door TWA.
Het geesteskind van Hughes was niet alleen groot, maar ook snel. Het toestel, dat zo'n 40 ton woog, vloog sneller dan elk ander groot passagiersvliegtuig en kon door de drukcabine bovendien op veel grotere hoogte vliegen. In 1944 zette de Constellation met Hughes als piloot het Amerikaanse "coast to coast" record op net iets minder dan zeven uur. De Constellation bevatte veel technische vernieuwingen. Bovendien kon het toestel voor die tijd enorme afstanden overbruggen.
De fraaie lijnen van de Constellation vloeiden deels voort uit een aantal praktische keuzes. Hoofdontwerper Clarence "Kelly" Johnson tekende voor het ontwerp. De vleugel was in feite een grotere versie van die van de eerder door Lockheed gebouwde Electra. Het was ook het eerste burger productievliegtuig met stuurbekrachtiging. De Constellation werd aangedreven door een destijds nieuw type motor van Wright: de R-3350 Cyclone engine. Dit zijn de grootste luchtgekoelde stermotoren ooit gebouwd door Wright. Het vliegtuig kon met deze motoren een kruissnelheid aanhouden van 350 mph. De propellers die hier op gemonteerd werden waren dermate groot dat voor het toestel een zeer hoog landingsgestel noodzakelijk was. Bovendien waren de ontwerpers bang dat deze krachtige motoren luchtwervelingen over het hoogteroer zouden geven. Om deze reden werden de staartvlakken (kielvlak en stabilo) hoger geplaatst, waardoor de glooiende vorm van de romp ontstond. Om het toestel van deze omvang een goede koersstabiliteit te geven was een kielvlak met een groot oppervlak nodig. Het toestel moest echter ook in de hangars passen die de luchtvaartmaatschappijen op dat moment gebruikten. Om die reden werd ervoor gekozen om niet ÌÎå©ÌÎå©n grote maar drie kleinere staartvinnen aan te brengen. Verder was de Constellation het eerste grote passagiersvliegtuig met een drukcabine waarmee het op een hoogte van 20.000 voet kon kruisen. Hierdoor kon het voor 90% boven slecht weer vliegen.
Ì´Ì_
De Constellation in dienst van KLM.
Na de oorlog (1946) stond de Constellation aan de basis van de moderne Nederlandse burgerluchtvaart. De KLM begon op 21 mei 1946 als eerste maatschappij op het Europese vasteland met een luchtdienst op New York. Men vloog deze dienst aanvankelijk met toestellen van het type Douglas DC-4. De lijn werd op 21 mei van dat jaar geopend, met veteraan Evert van Dijk als gezagvoerder[1]. In diezelfde maand werd de eerste Constellation aan de KLM afgeleverd. Dit toestel speelde een grote rol bij het uitbouwen van routes over de Atlantische Oceaan en de wederopbouw van de verbinding met het toenmalig Nederlands-IndiÌÎÌà.
Ì´Ì_
Mauritiusvluchten.
Tijdens de twee politionele acties respectievelijk in 1947 en 1948 weigerde een aantal landen de KLM toestemming om op hun grondgebied te landen. De alternatieve route in 1947 werd gevlogen via Ceylon (het huidige Sri Lanka) over de Indische Oceaan met de Douglas C-54 Skymaster. Bij de tweede politionele actie in 1948 werd ook de landing op Ceylon niet meer toegestaan. Er werd toen in het eerste halfjaar van 1949 een noodroute via het eiland Mauritius gevolgd. De Constellation was het enige toestel dat de afstand tussen Mauritius en Batavia kon overbruggen ‰Û¡ÌÝÌÒ zij het ternauwernood. Als de wind tegen zat kon het zijn dat men op het "point of no return" halverwege de oceaan moest vaststellen dat er onvoldoende brandstof over was. Dan werd teruggekeerd naar Mauritius of Batavia om het de volgende dag nog eens te proberen. Het "point of no return" werd gemarkeerd door een onderzeeboot van de Koninklijke Marine. Om zo veel mogelijk brandstof te kunnen meenemen werden de vleugels tijdens het tanken natgespoten met koel water. [bron?] De verzekering van het toestel en de inzittenden werd voor dit gedeelte van de vlucht overgenomen door de Nederlandse overheid.
Ì´Ì_
Verdere ontwikkeling van het model.
De Constellation wordt in de jaren na de oorlog verder ontwikkeld. Eerst was er de Constellation, later de Super Constellation en toen de Starliner. De romp werd langer, de motoren krachtiger, er kwamen meer brandstoftanks waardoor het vliegbereik groter werd, en het toestel werd stiller en veiliger. De laatste versie, de Lockheed L-1649, werd in 1957 geÌÎÌüntroduceerd en had een compleet nieuwe vleugel met nog meer brandstoftanks. In totaal werden door Lockheed 856 Constellations en Super Constellations gebouwd, waarvan er in 2002 nog vijf vlogen.[bron?]
Ì´Ì_
Het einde van een tijdperk.
De KLM heeft in totaal 48 Constellations in dienst gehad in diverse varianten. In 1960 werden de met zuigermotoren aangedreven Constellations overbodig door de komst van het eerste straalvliegtuig van de KLM: de Douglas DC-8. De Constellations werden buiten dienst gesteld. Het lukte de KLM aanvankelijk niet om de toestellen te verkopen. Lange tijd stonden ze ingepakt op de rand van het platform. Een deel werd voorzien van een grote vrachtdeur voor in de romp, zodat ze als combivliegtuig aantrekkelijker zouden zijn voor kopers. Deze opzet slaagde niet geheel: slechts enkele werden verkocht. De vijf Constellations van het type L-749 zijn stuk voor stuk op Schiphol gesloopt. Tussen 1962 en 1966 werden ook vijftien Super Constellations (L-1049) gesloopt.[bron?]
Ì´Ì_
Een aantal Constellations van KLM heeft nog lange tijd dienstgedaan voor andere maatschappijen. Er bestaan er nog twee. EÌÎå©n ervan is tentoongesteld in het Science Museum in Wroughton (Engeland). Dit toestel, de voormalige PH-TET, werd in 1973 onder andere gebruikt door de Rolling Stones als tourvliegtuig voor hun tour door het Verre Oosten. Ook is er nog een KLM-Constellation in Zuid-Amerika: het nieuwe TAM Aeronautical Museum in BraziliÌÎÌà wist ÌÎå©ÌÎå©n van de oudste Constellations, tevens ÌÎå©ÌÎå©n van de eerste Constellations van KLM te kopen, een L-049 met constructienummer 2071. Dit toestel was bij de KLM in dienst van 10 september 1946 tot 21 juni 1950 als PH-TAX Arnhem.
Ì´Ì_
De laatste Nederlandse Constellation.
Sinds 2003 is er weer een luchtwaardige Constellation in Nederland. Deze is aanvankelijk door de Stichting Constellation Nederland aangekocht. Onder leiding van luchtvaartmuseum Aviodrome in Lelystad is het eind jaren negentig door vrijwilligers volledig in oude glorie hersteld. Het toestel is gespoten in de kleuren waarmee de KLM in de jaren vijftig vloog. De passagierscabine is nog niet in originele staat.
Deze Constellation is van het type VC-121A (46-0612) en is een militaire versie van de L-749A. Het toestel werd in januari 1949 door de US Air Force in dienst genomen en ging daar in oktober 1967 met pensioen. Daarna heeft het nog gevlogen bij Christier Flying Service Inc., Beaver Air Spray Inc. en Conifair. Het werd ingezet als sproeivliegtuig. Het toestel werd op 17 november 1993 aangekocht in Canada en is daarna 10 jaar gerestaureerd in de VS. Aviodrome heeft het toestel onder Amerikaanse registratie: N749NL.
Ì´Ì_
Trivia.
De Constellation wordt door vliegers wel liefkozend "het beste driemotorige (propeller) vliegtuig ter wereld" genoemd. Dit om aan te duiden dat van het viermotorige toestel wel erg vaak een motor uitviel tijdens het vliegen.
Specificaties Modelbouwtekening :
|
Tekeningnummer |
50.02.002 |
|
Auteur |
J.H. Bosman |
|
Omschrijving |
Lockheed L1049 Super Constellation |
|
Kwaliteit |
Ì´Ì_ |
|
Moeilijkheidsgraad |
C |
|
Schaal |
1 : 50 |
|
Aantal bladen A00 |
1 |
|
Aantal bladen A0 |
0 |
|
Aantal bladen A1 |
0 |
|
Aantal bladen A2 |
0 |
|
Aantal bladen A3 |
0 |
|
Aantal bladen A4 |
0 |
|
Totaal aantal bladen tekening |
1 |
|
Aantal bladen A4 tekst |
0 |
|
Gewicht in gram |
105 |
|
Bijzonderheden |
spanwijdte 75 cm |
|
Opmerkingen |
Ì´Ì_ |